Pijn | Welke Soorten zijn er? Waar komt het vandaan?
Pijn is één van de meest subjectieve begrippen die we kennen. Het is een subjectief begrip omdat er verschillende soorten pijn bestaan. Vanuit de paramedie onderscheiden we in de basis 5 soorten pijn:
- Nociceptieve Pijn
- Neuropatische pijn
- Viscerale pijn
- Oncologische pijn
- Chronische/sensitisatie pijn
Na dit artikel kijk je voortaan op een andere manier naar pijn. Hierin staat zulke waardevolle informatie. Ook heel waardevol voor jou, want we hebben allemaal wel eens pijn gehad.
Aan het einde van dit artikel heb je in elke geval antwoord op de vraag; waar komt mijn pijn vandaan..
Laten we beginnen ..
Hoe ontstaat het?
Het lichaam zit vol met zenuwen. Al deze zenuwen verbinden de plek waar de zenuw zijn takken heeft uitgezet met onze hersenen. Doordat de zenuwen in een bepaald gebied zijn takken heeft, zijn we in staat om in dat gebied te “voelen”. Een groot deel van deze zenuwen functioneren dus als het ware als voelsprieten van je hersenen. Wanneer je ergens iets voelt, gaat er direct een signaal (vanaf de plek waar het gebeurt) naar de hersenen. Als het signaal in de hersenen is aangekomen wordt er pas betekenis gegeven aan dit ontvangen signaal. Voor pijn heeft je lichaam speciale sensoren in de zenuwuiteinden. Je hersenen beslissen dus of hetgeen er op die plek gebeurt pijnlijk is of niet. Het hele signaal tot aan je hersenen is dus nog geen pijn. In feite voel je pijn pas als het signaal in je hersenen is gearriveerd. Het geven van betekenis aan signalen van het lichaam hangen sterk samen met de emoties of stemming die je in die situatie hebt. Pijn voel je dus met je brein!
Ken je nog de uitdrukking;
Dat klopt dus helemaal! Want tussen je oren zit je brein en dat is exact wat wij bedoelen met de plek waar die pijn zit.
De verschillende soorten pijn op een rijtje ..
-
Nociceptieve Pijn
Deze pijn is vaak een acute vorm van pijn. Dit is namelijk pijn als gevolg van aantoonbare weefselschade. Je kunt hierbij denken aan kleine vormen van weefselschade (zoals het openkrabben of een schaafwondje), maar ook aan grote vormen van weefselschade zoals een kneuzing of een botbreuk.De nociceptieve pijn komt direct als gevolg van de weefselschade. Zodra er schade in het lichaam van wordt waargenomen door de zogeheten pijnreceptoren (nociceptoren) dan wordt er direct een signaal gestuurd naar de hersenen.
Bekende vormen van nociceptieve pijn zijn “spierpijn na training” of “pijn na een blessure”. Het is belangrijk altijd te onderzoeken of de pijn die je voelt verantwoord is of niet. Als je onverantwoord door de pijn heen beweegt loop je namelijk het risico dat de schade erger wordt. Het onderzoeken of de pijn verantwoord is of niet, doen wij in de praktijk met een Healthcheck
-
Neuropatische pijn
Bij neuropathische pijn (ook wel zenuwpijn of neuralgie genoemd) gaat het specifiek over pijn als gevolg van een beschadiging in het zenuwstelsel, hierdoor ontstaan pijnprikkels die geen functie hebben. Het kan ontstaan door beschadiging van één zenuw, van een bundel zenuwen, van het ruggenmerg of van de hersenen. Neuropathische pijn treedt vaak maar aan één kant van het lichaam op, dus links of rechts. Neuropathische pijn is bijna altijd een chronische aandoening, de pijn kan weken tot maanden of jaren aanhouden en is soms zelf blijvend.
-
Viscerale pijn
Viscerale pijn is de pijn die afkomstig is van de inwendige organen, zoals de maag, de blaas, de baarmoeder of het rectum. Deze pijn is het gevolg van een medische aandoening, een ontsteking, druk of een letsel. Enkele voorbeelden van viscerale pijn zijn bijvoorbeeld bekkenpijn veroorzaakt door een blaasontsteking en buikpijn veroorzaakt door het prikkelbaredarmsyndroom.Viscerale pijn ontstaat door activatie van een pijnreceptor die verbonden is met een orgaan. Voorheen dacht men dat organen niet gevoelig waren voor pijn, maar inmiddels weten we wel beter
- Oncologische pijnOncologische pijn is pijn bij een kwaadaardige aandoening, zoals kanker. Naast de lichamelijke klachten die patiënten van een kwaadaardige aandoening kunnen ondervinden, komt pijn vaak voor. Soms is dit het eerste symptoom waarmee de ziekte zich presenteert, soms komt pijn pas voor in een verder gevorderd stadium.
De soort pijnklachten die patiënten ondervinden bij oncologische pijn zijn afhankelijk van de plaats (lokale ingroei in structuren en eventuele uitzaaiingen) van de tumor en eventueel andere aanwezige aandoeningen.
Pijnklachten bij kanker kunnen verschillende symptomen hebben welke tegelijkertijd bij een patiënt voor kunnen komen. - Sensitisatiepijn / Chronische pijnPijn die langer dan 12 weken aanhoud, wordt al vrij snel chronische pijn genoemd. Er ligt een dunne lijn tussen chronische pijn en sensitisatie pijn. Maar er is een verschil ..
Zodra een pijn langer aanhoud dan 12 weken, mag deze al chronische pijn genoemd worden. Dit is namelijk een pijn die langer aanhoud dan gebruikelijk is. Sensitisatie pijn is een pijn zonder dat er aantoonbare weefselschade is. De schade die de pijn aanvankelijk veroorzaakt had is dus al reeds hersteld, maar de pijn is nog steeds goed voelbaar. Dit heeft te maken met een storing in het zenuwstelsel.
Voorbeeld;
Het zenuwstelsel kan vergeleken worden met een inbraakalarm. Wanneer het alarm afgaat, probeert er waarschijnlijk iemand het huis binnen te dringen. Het alarm signaleert dat er iets mis is. Bij gewone (acute, niet chronische) pijn is de pijnprikkel een signaal dat er iets mis is. Er is sprake van weefselbeschadiging. Bijvoorbeeld pijn in de enkel na een verstuiking. Wanneer het inbraakalarm telkens bij het minste of geringste afgaat zonder dat daar een reden voor is, is de werking van het alarm niet in orde. In het geval van chronische pijn is de pijn niet meer een signaal dat er weefselbeschadiging is, het zenuwstelsel zelf is te scherp afgesteld. Het is overgevoelig geraakt. Deze overgevoeligheid noemen wij hypersensitisatie.De pijn kan al ontstaan door te bewegen, of kan in sommige gevallen zelfs spontaan ontstaan. Een bepaald deel van het lichaam kan overgevoelig raken, maar het kan ook gebeuren dat meerdere lichaamsdelen tegelijk pijnlijk zijn. Sensitisatie betekent dat de communicatie tussen de zenuwcellen onderling verandert. De zenuwcellen zijn niet beschadigd en er zit geen zenuw in de knel. Onderzoek heeft aangetoond dat sensitisatie een belangrijke verklaring is voor de pijn bij chronische pijnsyndromen zoals fibromyalgie, whiplash en lage rugpijn.
Sensitisatie treedt vaak op maar wordt bij sommige mensen chronisch, hiervoor zijn een aantal redenen te benoemen:
– Spierspanning
– Verkrampt bewegen
– Overbelasting
– Verslechterde lichamelijke conditie
– Herhaalde weefselbeschadiging in het verleden
– Negatieve emoties. Angst, bijvoorbeeld angst om te bewegen of angst voor pijn, neerslachtigheid, boosheid, onzekerheid, machteloosheid.
– Depressie
– Stress
-Teveel aandacht gericht op de pijnlijke plek(ken)
– Gedachten als: ‘de pijn die ik heb, betekent dat er iets ernstigs aan de hand is’, ‘omdat ik deze pijn voel, kan ik maar beter niet bewegen’ of ‘ik kan zelf niets doen aan de pijn die ik voel’.